Paragraaf onderhoud kapitaalgoederen

Voor het onderhouden van stedelijk groen wordt gebruik gemaakt van de CROW beeldkwaliteit systematiek. Hierbij wordt een onderscheid gemaakt in verschillende kwaliteitsniveaus van onderhoud. Zo wordt het groen in de centrum van Emmen en Klazienaveen op een intensieve kwaliteit (A) en de overige wijken op basiskwaliteit (B) onderhouden.

Het landschappelijk groenonderhoud bestaat uit het extensief maaien en het onderhouden van recreatievijvers en landschappelijke elementen, sloten, wadi’s en oevers. Het jaarlijks maaien van ruige grasbermen, sloten en oevers is opgenomen in een onderhoudsbestek dat zoveel mogelijk sober, doelmatig en ecologisch verantwoord wordt uitgevoerd. Het onderhouden van bosschages rondom recreatievijvers en landschappelijke elementen wordt reactief uitgevoerd. Daarnaast worden er op diverse locaties ruige grasvelden begraasd.
De natuurgebieden worden door Landschapsbeheer Drenthe in samenwerking met vrijwilligers in de dorpen en wijken onderhouden. Er wordt jaarlijks een zesde deel van de bomen planmatig gesnoeid. De beheersing van de eikenprocessierups is preventief en curatief, waarmee de excessen van de plaagdruk wordt bestreden. Door de preventieve bespuitingen is de overlast in die gebieden beperkt gebleven.

Door klimaatveranderingen constateren we dat in veel woonkernen de levensduur van de beplanting op z'n eind loopt. Dit leid tot extra kosten en inzet. Zo zijn er de afgelopen jaren meer bomen doodgegaan en om veiligheidsredenen gekapt. Daarnaast worden er jaarlijks ± 2 hectare vergraste en dode beplantingsvakken omgevormd tot gazons.

Het herstellen van het openbaar groen wordt meer klimaatadaptief, planmatig en integraal opgelost. De focus ligt op grootschalig groen-grijs onderhoud waarbij de voetpaden, parkeerplaatsen en openbaar groen in de directe woonomgeving opnieuw wordt aangelegd om de ruimtelijke kwaliteit, biodiversiteit en leefbaarheid te vergroten. Er zijn diverse grote projecten aanbesteed die met financiële middelen van 2024 in 2025 worden uitgevoerd.

De verruiging van het landschap is toegenomen, voet en fietspaden krijgen steeds meer te maken met overhangend groen en de oevers van vijvers en recreatieplassen groeien vol met hout-, en rietachtige vegetaties. De openbaar recreatieve landschappelijke waarden blijven daarmee onder druk staan. Dit alles heeft invloed op de ruimtelijke kwaliteit van groen en landschap. Wij hebben de Coöperatieve Vereniging Bosgroep opdracht gegeven de onderhoudsachterstanden in het landschappelijk groen te inventariseren en ons te adviseren
Om de biodiversiteit te vergroten zijn natuurwerkgroepen opgestart waarmee we bijvoorbeeld plannen voor voedselbossen of zones met inheemse bloemen in woonbuurten, uitwerken en realiseren. Ook hebben we duizend bomen geplant die zorgen voor koelte in hete en droge periodes. Door de extreme regenval liepen sloten over en kon het overtollig water niet goed en tijdig worden afgevoerd. Dit werd veroorzaakt door volgroeide slootbodems met kruid-en houtachtige vegetaties en verstopte duikers. De werkvoorbereiding en aanbesteding is afgerond, de uitvoering om de sloten op te schonen wordt in het jaar 2025 uitgevoerd. Daarnaast zijn er door gemiddeld hogere temperaturen  extra onderhoudsrondes nodig om de water exoten te verwijderen.  

De eerste centrale speel-, sport-, speel en ontmoetingsplaatsen zijn gerealiseerd in de Delflanden, Angelso en Emmer-Compascuum. In totaal staan er in de openbare ruimte 2170 speelelementen incl. de multifunctionele sportelementen verdeeld over +/- 400 locaties. Deze speelelementen worden jaarlijks geïnspecteerd, waarbij er 306 speeltoestellen met gebreken zijn  hersteld, 52 onveilige speeltoestellen zijn verwijderd en er zijn 99 nieuwe speeltoestellen bijgekomen.  

Bij het vervangen van openbaar groen/grijs reconstructies wordt ook de bovengrond (het openbaar gebied) veelal aangepast en vervangen. Er wordt afstemming gezocht met andere disciplines (integrale aanpak). Daarnaast vinden we burgerparticipatie heel belangrijk. Door deze combinatie van werkzaamheden is de doorlooptijd van veel groen/grijsreconstructies lang. De werkvoorbereiding en aanbesteding van de groen/grijs reconstructie is uitgevoerd. De openstaande financiële middelen tot en met 2024 zijn geoormerkt, maar de uitvoering en afronding van de groen/grijs reconstructies loopt door in het jaar 2025.
De volgende grotere projecten zijn opgestart of in uitvoering in 2024:

• Gemeentebreed: De sloten die zijn dicht gegroeid met houtachtige, kruidachtige vegetaties en of slootbagger worden opgeschoond om de ontwatering te optimaliseren
• Nieuw-Weerdinge: In het gebied de Zetveld de Trippen vinden groen- en grijsreconstructies plaats waarbij het openbaar groen wordt vervangen en klimaat adaptief wordt heringericht. De slechte voetpaden worden hersteld en de parkeerproblematiek wordt opgelost.  
• Emmerhout: In laan van de Marel worden twee hofjes waar woningcorporaties de woningen hebben verduurzaamd het openbaar groen vervangen en klimaat adaptief heringericht en de parkeerproblematiek opgelost.
• Bargeres: Het openbaar groen langs de Brinkenweg wordt vervangen en biodivers heringericht.
• Gemeentebreed: binnen het stedelijke openbaar groen worden er gemeentebreed op kleine schaal  groen/ grijsreconstructies uitgevoerd. Het gaat dan voornamelijk om wortelopdruk, oplossen van meldingen/ knelpunten in het openbaar groen en parkeerproblematiek.
• Woonparc Sandur en Zandpol: Hier worden gebieden klimaat adaptief  heringericht met bloemrijke vegetaties, Voedselblosjes  om de biodiversiteit te vergroten.
• Gemeentebreed: Er worden gazons omgevormd en ingezaaid met inheemse kruiden om de biodiversiteit te vergroten.
• Gemeentebreed: Er zijn ruim 1000 bomen geplant om de verbindende boomstructuren langs wegen te herstellen op plaatsen waar eerder bomen zijn dood gegaan.
• Gemeente breed: De eerste centrale speel sport en ontmoetingsplekken zijn in samenspraak met de EOPs gerealiseerd in Emmer-compascuum, Angelso Delflanden.
• De reguliere onderhoudswerkzaamheden die binnen de contracten zijn opgenomen zoals het stedelijk groenonderhoud, snoeien van bomen eens in de zes jaar en het maaien van ruige grasvelden sloten en oevers is uitgevoerd.

De jaarlijkse onderhoudswerkzaamheden zoals het stedelijk groenonderhoud, bomen snoei en ruige grasvelden, sloten en oevers is binnen het beschikbare exploitatiebudget uitgevoerd. Het nog beschikbare exploitatiebudget is geoormerkt en heeft een relatie met de uitvoering van groen/grijs reconstructies. De werkzaamheden zijn aanbesteed, de uitvoering is opgestart en zal in 2025 worden afgerond.