Uit de herijking van alle complexen blijkt dat het daadwerkelijke winstsaldo € 0,9 miljoen bedraagt en dat de voorzieningen met € 1,4 miljoen zijn afgenomen.
Tabel 1: Verschil begroting versus jaarrekening
Bedragen x € 1.000 | Winst/verlies | Voorzieningen | Jaarresultaat 2024 | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
begroot | werkelijk | verschil | begroot | werkelijk | verschil | begroot | werkelijk | verschil | |
Herstructurering | 85 | 12 | -73 | 0 | 16 | 16 | 85 | 28 | -57 |
Woningbouw | 680 | 564 | -116 | -99 | 1.137 | 1.235 | 582 | 1.701 | 1.119 |
Bedrijventerreinen | 1.665 | 431 | -1.235 | 466 | -506 | -972 | 2.132 | -75 | -2.207 |
Totaal | 2.431 | 1.007 | -1.424 | 367 | 647 | 279 | 2.798 | 1.654 | -1.145 |
Subtotaal BIE-gronden | 2.431 | 1.007 | -1.424 | 367 | 647 | 279 | 2.798 | 1.654 | -1.145 |
Overige gronden | 0 | 0 | 0 | 0 | 733 | 733 | 0 | 733 | 733 |
facilitiare projecten | 0 | -69 | -69 | 0 | 0 | 0 | 0 | -69 | -69 |
subtotaal overige + facilitair | 0 | -69 | -69 | 0 | 733 | 733 | 0 | 663 | 663 |
Totaal | 2.431 | 938 | -1.493 | 367 | 1.379 | 1.012 | 2.798 | 2.317 | -482 |
Zoals u kunt lezen in bovenstaande tabel is het daadwerkelijke resultaat van zowel de woningbouw als bij de bedrijventerreinen minder als begroot. Hieronder wordt dit uitgelicht.
Woningbouw
Voor 2024 was een verkoop van 11 particuliere en 66 projectmatige kavels geraamd, met een totale opbrengst € 1,7 miljoen bestaande uit verkoop. In het verslagjaar zijn 6 particuliere percelen verkocht, wat een opbrengst van € 0,7 miljoen opleverde. De vertraging wordt mede veroorzaakt door langere vergunningprocedures, maar de verkoop hiervan zal worden gerealiseerd in 2025. De projectmatige verkoop is nog niet gerealiseerd. Dit betreft een afname door één partij voor de realisatie van zorgappartementen. De transactie vindt plaats na afronding van de planologische procedure.
Grondexploitaties woningbouw afgesloten en tussentijds resultaat | ||
Bedragen x € 1.000 | Winstneming jaarrekening | |
Afgesloten | ||
7095 | Emmen - Prinsenlaan | 2 |
|---|---|---|
7128 | Emmermeer - Knarrenhof | 10 |
Herstructering totaal | 12 | |
Woningbouw | ||
7163 | Emmer Compascuum Sporthal + woningbouw | 72 |
7246 | Nieuw Amsterdam Ganzenroer | 229 |
7297 | Verspreide gronden | 134 |
Woningbouw totaal | 435 | |
Totaal afgesloten | 447 | |
Tussentijdse winstneming | ||
Woningbouw | ||
7109 | Zuidboarge Ontwikkeling Ericasestraat | 8 |
7118 | Emmer Comascuum Koppelwijk Maatschappijweg | 177 |
7178 | Zwartemeer Zwartemeer Zuid West | 78 |
7542 | Schoonebeek Pienhoek | -133 |
Woningbouw totaal | 130 | |
Totaal winst/verlies POC-methode grondexploitaties woningbouw | 577 | |
Er zijn in 2024 verschillende grondexploitaties vastgesteld, waardoor de gemeente Emmen per 1 januari 2025 een voorraad van 332 kavels voor woningbouw, verdeeld over verschillende woningbouwtypen.
Bedrijventerreinen
In 2024 was een totale verkoop geraamd van 6,2 hectare. In het verslagjaar is 1,53 hectare verkocht. Het verschil wordt veroorzaakt doordat de verkoop van een aantal percelen is doorgeschoven naar 2025. Het tussentijdse resultaat is lager dan begroot, hieronder een overzicht waar resultaat is genomen op bedrijventerreinen.
Grondexploitaties bedrijventerreinen tussentijds resultaat | ||
Bedragen x € 1.000 | Winstneming jaarrekening | |
Bedrijventerreinen | ||
|---|---|---|
7071 | Emmen - ten noorden van de rondweg - Emmtec | -51 |
7073 | Emmen - Industrieterrein ten zuiden van de NAM - Bargermeer | 241 |
7077 | Emmen - Bedrijvenpark Eigenhaardweg | 131 |
7197 | Klazienaveen - Pollux West Bedrijvenpark | 123 |
7202 | Klazienaveen - Bedrijventerrein Pollux II | 13 |
7440 | Waanderveld | -26 |
Bedrijventerreinen totaal | 431 | |
Totaal winst/verlies POC-methode grondexploitaties bedrijventerreinen | 1.008 | |
Doordat de verkoop van de bedrijventerreinen achter liep op de begroting is onderzocht of de huidige programmering nog reëel is. In onderstaande tabel is gekeken hoeveel hectare er gemiddeld is uitgegeven.
jaar | m2 |
|---|---|
2024 | 15.286 |
2023 | 167.675 |
2022 | 40.361 |
2021 | 55.746 |
Gemiddeld | 69.767 |
De tabel laat zien dat er gemiddeld over de afgelopen vier jaar, 7 hectare per jaar is uitgegeven. In 2023 vond echter een uitzonderlijke verkoop van 10,3 hectare plaats. Zonder deze transactie ligt het gemiddelde op 4,4 hectare per jaar, iets onder de 4,8 hectare zoals vermeld in het rapport van Bureau Louter.
Per 1 januari 2025 heeft de gemeente Emmen ongeveer 85,83 hectare bedrijventerrein financieel in exploitatie. De programmering voorziet in een grote verkoop van 22 hectare. Zonder deze transactie is de verwachte uitgifte gemiddeld 4,9 hectare per jaar. We achten deze programmering daarom reëel.
Voorzieningen
In de tabel de mutaties voorzieningen.
Totaal voorzieningen over 2024 | Stand per 1-1-2024 | Mutaties voorzieningen | Stand per 1-1-2025 | |
Bedragen x € 1.000 | ||||
Bouwgrond in exploitatie | ||||
Woningbouw | ||||
7045 | Oude Meerdijk | -539 | -92 | -631 |
|---|---|---|---|---|
7050 | Delftlanden | -6.560 | 1.409 | -5.151 |
7065 | Klokkenslag | -1.470 | -273 | -1.743 |
7128 | Emmermeer - Knarrenhof | -16 | 16 | 0 |
7133 | Emmermeer - ontwikkeling Centric locatie | -15 | -0 | -15 |
7222 | Klazienveen - De Doole | -23 | -12 | -35 |
7265 | Nieuw- Weerdinge - Mandebroek III | -10 | 6 | -4 |
7511 | Achter de Dorpshoeve | -159 | 6 | -153 |
7521 | Weiteveen - C-Veld | -204 | 94 | -110 |
Totaal woningbouw | -8.995 | 1.153 | -7.842 | |
Bedrijventerreinen | ||||
7061 | Vreding e.o. | -410 | 33 | -377 |
7196 | Bedrijvenpark A37 | -384 | -820 | -1.204 |
7198 | Pollux IV | -1.348 | 143 | -1.206 |
7420 | De Tweeling | -3.198 | 102 | -3.095 |
7450 | Businesspark Meerdijk | -4.543 | 36 | -4.507 |
Totaal bedrijventerreinen | -9.883 | -506 | -10.389 | |
Totaal Bouwgrond in exploitaties | -18.878 | 647 | -18.231 | |
Overige gronden: | ||||
7271 | Strategische gronden | -3.964 | 733 | -3.231 |
Mutatie overige gronden | -3.964 | 733 | -3.231 | |
Totaal mutaties | -22.842 | 1.379 | -21.462 | |
Toelichting:
Voorzieningen voor verwachte verliezen worden op contante waarde genomen en opgenomen in de jaarrekening. Per 1 januari 2025 is voor € 18,2 miljoen aan voorzieningen getroffen voor de gecalculeerde verliezen op de grondcomplexen. Daarnaast is de voorziening voor strategische gronden verlaagd naar € 3,2 miljoen. De totale verlaging van voorzieningen bedraagt € 1,4 miljoen ten opzichte van het voorgaande jaar.
Factoren die de voorzieningen beïnvloeden:
- hogere kostenstijging t.o.v. vorig jaar.
- vertraging in de uitgifte van woningbouwkavels en bedrijfsterreinen.
- Verhoging van de grondprijzen, wat een positief effect heeft op de voorzieningen.
Onderstaande projecten hebben de grootste verschillen:
Woningbouw
- Delftlanden: Meer uit te geven woningbouwkavels, doordat in 2024 een aangepast plan is vastgesteld.
- Klokkenslag: Verlengde looptijd.
Bedrijventerreinen
- Industrieterrein Bedrijvenpark A37: Extra kosten voor aanpassen waterberging.
- De Tweeling: aangepast plan is vastgesteld met een verkorte looptijd.
Daarnaast zijn voor 3 projecten subsidies ontvangen, ontwikkeling Centric locatie, Aldi Klazienaveen en Weiteveen C-veld. Dit zijn projecten met een nadelig resultaat voor de gemeente, waarbij een subsidie is ontvangen uit de knelpunten pot van de Provincie Drenthe. Door deze subsidie zijn de verliezen lager geworden.
Overige gronden
Naast gronden in exploitatie beschikt de gemeente over 221,9 hectare compensatiegronden, bedoeld voor ruiling en compensatie bij ruimtelijke ontwikkelingen. Daarnaast bezit de gemeente 98,3 hectare aan strategische gronden. Deze gronden zijn aangekocht om toekomstige plannen te kunnen verwezenlijken.
- Strategische gronden: hogere taxatiewaarde waardoor voorziening kan worden bijgesteld.
Samenvattend
Het resultaat van een grondexploitatie wordt bepaald door gemaakte en verwachte kosten en opbrengsten. Toekomstige ontwikkelingen zijn moeilijk te voorspellen maar beïnvloeden wel het resultaat. Om deze reden worden alle grondexploitaties elk jaar per 1 januari herijkt naar de nieuwste inzichten en verwachtingen.
Bedragen x € 1.000 | ||||
|---|---|---|---|---|
Resultaatnemingen | Winst/Verlies | Afgesloten complexen | Mutatie voorzieningen | Resultaat 2024 |
Herstructurering | 0 | 12 | 16 | 28 |
Woningbouw | 130 | 434 | 1.137 | 1.701 |
Bedrijventerreionen | 431 | 0 | -506 | -75 |
Overige gronden | 0 | 0 | 733 | 733 |
subtotaal grondexploitaties | 561 | 446 | 1.379 | 2.386 |
Facilitaire projecten | -76 | 7 | 0 | -69 |
Totaal | 485 | 453 | 1.379 | 2.317 |
Uit de voorgaande tabel komt naar voren dat t de voorzieningen met € 1,4 miljoen zijn afgenomen. Afgesloten grondexploitaties leverden een voordeel van € 446.000 op, terwijl facilitaire projecten een verlies van € 69.000 lieten zien. De winstneming verloopt via de POC-methode en heeft betrekking op nog lopende positieve grondexploitaties.
Hier tegenover staat dat de risicoberekening (grexen met een looptijd van > dan 10 jaar) afgenomen is van 4,7 miljoen in 2023 naar 2,1 miljoen. De verlaging van dit risico komt door de verkorte looptijd van het bedrijventerrein De Tweeling die is vastgesteld in 2024.